Професорот Радомир Фолиќ доживеа разорен земјотрес во Скопје, по што реши целиот свој живот и кариера, која трае речиси 60 години, да ги посвети на изучувањето на градежништвото кое најдобро ќе ги заштити луѓето од земјотреси.
Посебно посочува на примена на „триаголници на животот“, безбедни премини во случај на земјотрес. Тоа укажува дека треба да стоите до масата и никогаш да не се криете под неа. Фолиќ предупредува и дека е најопасно да се криеш под скалите и во близина на влезната врата.
Застрашувачки е на снимките од Турција дека солитери и станбени згради се уриваат во услови на стабилна градба и понова градба. Во исто време, цели блокови остануваат неоштетени.
Радомир Фолиќ објаснува дека овие објекти изгледаат добро изградени, но дека експерт веднаш забележува дека не се изградени според препораки и нормативи. Првите препораки беа донесени во 1964 година, по земјотресот во Скопје, а во 2000 година беше донесен и европскиот правилник.
– Кога имаш буре и када, ако немаш обрач, таа када ќе се распадне. Значи и овде мора да има добри хоризонтални и вертикални серклажи. Првпат го воведовме во нормите во 1964 година – истакнува професорката за РТС.
Кои се најбезбедните делови од станот
Фолиќ го опиша искуството на неговиот американски колега од 1985 година, кога земјотресот го погоди Мексико Сити.
-Влезе во училиште, а децата останаа заробени под клупите. Тој го советува таканаречениот „триаголник на животот“, што значи не под маса, во никој случај, туку стојте до масата, бидејќи сте заробени под неа. До мебелот, малку подалеку од креветот, таму се безбедни тие премини, тие „триаголници“ – објаснува Фолиќ.
Тој предупредува и дека никогаш не треба да се криете под скалите, бидејќи тоа е најопасно, како и покрај влезната врата.
Фолиќ вели дека често го прашуваат за зградите во Нов Белград кои се изградени во системот на преднапрегнат бетон „IMS“. Но, зборувајќи за сеизмичка отпорност, тој наведува дека преднапрегнатиот бетон не е особено отпорен, но дека овие објекти биле тестирани во неколку наврати.
– Утврдено е, а на тие тестови учествувал и академик Бошко Петровиќ дека се многу отпорни – прецизира Фолиќ.
Тој посочува дека крутите системи, каде што има армирано-бетонски ѕидови, добро се однесуваат без разлика на почвата. Зградите засновани на купови исто така функционираат добро.
Проблемот со профитот е голем непријател на градежништвото. Според Фолиќ, најважно е да се провери кој ја проектирал и изградил зградата кога станува збор за нова градба. Проблемот со старите згради е што луѓето реновираат, адаптираат, рушат прегради, па дури и носечки ѕидови.
Кликнете лајк и заследете го Centar.mk на фејсбук и добивајте вакви корисни вести.
