Во нивната двегодишна Заедничка економска прогноза, објавена во средата, петте најголеми германски економски институции нагло ги намалија прогнозите за БДП бидејќи војната во Украина го забавува закрепнувањето од пандемијата КОВИД-19.
Економските институти RWI во Есен, DIW во Берлин, Ifo во Минхен, IfW во Кил и IWH во Хале сега очекуваат раст на германскиот БДП од 2,7 отсто оваа година и 3,1 отсто во 2023 година, но под претпоставка дека нема дополнителна економска ескалација поради војната во Украина и приливот на руски гас во Европа, пишува CNBC потсетувајќи дека овие пет институти претходно предвидуваа овогодишен раст на германската економија од 4,8 отсто.
Германија, а со тоа и поголемиот дел од Европа, е во неволја. Од една страна тие се економски зависни од рускиот гас, додека од друга страна се притиснати од моралниот императив и вината да ја финансираат агресијата на Кремљ против Украина со секој земен кубен метар гас. Ова чувство на вина во Европа, а особено во Германија го „обвинува“ украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Тој постојано ја повика ЕУ и нејзините најголеми членки поединечно да воведат целосно ембарго на увозот на руска енергија – нафта, гас и јаглен – поради злосторствата на руските сили врз цивилите во Украина. Позицијата на Зеленски, која исто така треба да се земе предвид со оглед на ситуацијата во Украина, кулминираше со неговото одбивање да го прими германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер.
Штајнмаер, заедно со полскиот претседател Анджеј Дуда и претседателите на трите балтички држави, во среда требаше да отпатува за Киев за да изрази силна солидарност со Украина. Но, во пресрет на патувањето, додека Штајнмаер беше во Варшава, од Киев дискретно беше кажано дека германскиот претседател е таму „персона нон грата“.
Киев очигледно не му простува на Штајнемиер што учествуваше во ставањето вето на членството на Украина во НАТО во 2008 година како министер за надворешни работи на СПД на канцеларката Ангела Меркел и што силно ги застапуваше проектите за гасоводот Северен тек и Северен тек 2. гасот за Европа ја заобиколува Украина.
Но, не само Штајнмаер е изложен на остри критики од Киев. Украинските власти деновиве остро го критикуваа и актуелниот германски канцелар Олаф Шолц, а особено поранешната канцеларка Меркел. Како што резимира украинскиот амбасадор во Берлин, Андриј Мелник, „односот на Германија со Русија беше фундаментален, речиси свет“, дури и откако Русија го анектираше Крим. Оваа оценка ја засили германскиот политиколог Стефан Бирлинг од Универзитетот во Регенсбург, кој рече:
„Откако Путин дојде на власт, сите германски влади испратија сигнали дека непроблематичните односи со Москва им се поважни од судбината на Украина. Ова го охрабри Кремљ да нападне.
Иако по критиките од Украина, германскиот претседател се посипува со пепел, признавајќи „погрешни оценки“ во однос на Русија, Украина тоа не го смета за доволно, пренесува Нет.хр.
Германија и Европа се заробени во стапица од која тешко се излегува неповреден. Додека политичарите како Штајнмаер сега треба да балансираат помеѓу моралните и економските императиви, експертите за енергија и економистите се свесни за опасностите од овие замки. Леонхард Бирнбаум, извршен директор на водечката германска енергетска компанија E.ON, предупреди деновиве дека Германија мора да продолжи да се потпира на рускиот гас.
„Сметаме дека ни треба руски гас. Поентата. Особено затоа што сега треба повеќе да се потпираме на гасот, бидејќи сакаме да престанеме да користиме јаглен“, рече тој, нагласувајќи дека „Северен тек 2“ е неопходен „од перспектива на енергетската економија“.
„Северен тек 2“ помага. Политичката оценка може да биде различна и треба да се дискутира во политичката арена. (…) Ако треба да се потпреме на течен гас, цените на гасот во Европа ќе бидат многу повисоки од порано. „Мора да има повеќе гас доаѓа во Европа преку гасоводи. Тоа, се разбира, значи увоз од Русија. Се надевам на разумен исход, и покрај сегашните тензии“, рече шефот на E.ON.
Намерата на ЕУ да го забрани увозот на енергија од Русија може да има страшни економски последици за двете страни. Со воведување санкции кон Русија, Европа би се санкционирала себеси. Во случај на целосен прекин на руското снабдување со енергија, петте германски економски институти во нивниот заеднички извештај предвидуваат кумулативна загуба за Германија оваа и следната година од приближно 220 милијарди евра. Тоа е повеќе од 6,5 отсто од годишното економско производство и би резултирало со овогодишен раст на БДП од само 1,9 отсто и намалување од 2,2 отсто следната година.
„Доколку се прекине снабдувањето со гас, германската економија би доживеала остра рецесија“, изјави Стефан Кутс, директор на Институтот „IfW“ во Кил.
Кутс препорачува европските влади да избегнуваат „лошо насочени трансфери“ за да ги ублажат повисоките цени на енергијата, бидејќи тоа може дополнително да ја зголеми инфлацијата, да ги влоши проблемите на домаќинствата со ниски приходи и да ги зголеми вкупните економски трошоци. Европската централна банка, исто така, се соочува со контроверзниот предизвик за ограничување на рекордно високата инфлација без запирање на веќе ослабениот економски раст, кој најверојатно дополнително ќе биде погоден од шоковите во понудата додека војната во Украина продолжува, пишува CNBC.
Според Евростат, инфлацијата во еврозоната во март изнесувала 7,5 отсто на годишно ниво, додека германските институти предвидуваат просечен годишен просек во 2022 година од 6,1 отсто, што би било највисока инфлација во последните 40 години. Меѓутоа, во случај на прекин на снабдувањето со енергенси од Русија, институтите предвидуваат зголемување до рекордни 7,3 отсто. Претходно проектираната стапка на инфлација од 2,8 отсто за следната година, исто така, би се зголемила на 5 отсто во случај на ембарго на руската енергија.
„Шокните бранови од војната во Украина ја оптоваруваат економската активност и на страната на понудата и на побарувачката. Државните стимулативни пакети веќе имаа инфлаторен ефект за време на пандемијата. во Кил.
Џералдин Сандстром од американскиот инвестициски фонд PIMCO вели дека сегашниот ризик од рецесија во Европа е многу поголем отколку во САД.
„Европската економија не е толку силна колку што САД и Европа е на работ на потенцијална индустриска рецесија која ќе зависи од крајот на конфликтот во Украина и од она што се случува во Азија. Видовме, особено во автомобилската индустрија, дека многу фабрики мора да го затворат недостигот на делови што веќе доведе до отпуштање на дел од работниците во Германија“, изјави Сандстром за CNBC.
