Научниците развија мали биороботи кои можат да ползат во телата на луѓето и да ги поправат скршените рбети, да ги исчистат артериите или повторно да ги поврзат изгубените неврони кај пациентите со Алцхајмерова болест.
„Антроботите“ се направени од човечки клетки на душникот кои содржат ситни испакнатини како влакна наречени цилии, чија улога е да ги бришат вдишените честички пред да ги оштетат белите дробови.
Научниците открија дека кога овие клетки на душникот се одгледуваат во лабораторија, тие природно се собираат во големи кружни структури – наречени суперботови – и ги користат нивните цилии како лопатки за да се движат наоколу.
Во голем пробив, тимот открил дека уникатното дејство на движење на суперботот ги стимулира оштетените нервни клетки и ги поттикнува да заздрават, пишува британски „Телеграф“.
Кога научниците направиле „рана“ во една мрежа од неврони и преку неа испратиле антроботи, невроните повторно почнале да се спојуваат, создавајќи мост дебел како здрави клетки.
Неврони не растеле во раната каде што немало антробот.
– Склоповите на клетките што ги конструираме во лабораторија може да имаат способности што го надминуваат она што вообичаено го прават во телото. Фасцинантно е и сосема неочекувано што нормалните трахеални клетки на пациентот, без да ја модифицираат нивната ДНК, можат сами да се движат и да го стимулираат растот на невроните во областа на оштетување – рече Мајкл Левин, професор по биологија на Универзитетот Тафтс и член на Институтот Харвард Вис.
Како што рече, тој и неговиот тим проучуваат како функционира тој механизам и се прашуваат што друго можат да направат овие конструкции.
Секој антробот започнува како една клетка, добиена од возрасен донатор. Претходните студии покажаа дека кога таквите клетки се одгледуваат во лабораторија, тие спонтано формираат мали повеќеклеточни сфери наречени органоиди.
Истражувачите развиле услови за раст кои ги поттикнуваат цилиите да се свртат кон органоидите.
За неколку дена тие сами се составиле во повеќеклеточни суперботови, со големина на човечко влакно до врвот на наострен молив, и почнале да се движат наоколу, водени од цилиите кои делуваат како весла или перки.
Откриено е дека нивното движење ги стимулира механизмите за поправка во нервните клетки.
Научниците се збунети како антроботите ги поттикнуваат клетките да се поправаат, но веруваат дека процесот може да биде корисен за поправка на оштетувањето на ‘рбетниот мозок или ретиналниот нерв, па дури и да им помогне на мозочните клетки повторно да комуницираат кај луѓето со деменција.
Претворањето на антроботите во терапија е сè уште далеку, но научниците сакаат да започнат со тестирање на малите биороботи во лабораториски модели и животни.
