22. ноември 2024
Centar.mk – Вести, бизнис, забава, спорт…
СТАВ

Преспанскиот договор продолжува да дава резултати од национален интерес

Пишува: Зоран Бојаровски

Колку и да се опираат да признаат, тенка е, премногу е тенка, како пајакова пајажина, нишката на која се одржуваат отпорот и скептицизмот на противниците на Преспанскиот договор.

Со одлуката на грчките судови да го регистрираат Центарот за македонски јазик во Грција во Лерин, објавена во Билтенот за судски одлуки и публикации на 7 ноември 2022 година, на сите оние коишто злонамерно го толкуваа Преспанскиот договор сега им се отвори можност да си олеснат на душата и да ја прифатат реалноста:

Преспанскиот договор продолжува да дава резултати од национален интерес.

Вредно е да се нагласи и прифати дека во случајов станува збор за прва невладина организација во Грција, која директно ќе се грижи за македонскиот јазик и која законски е регистрирана од страна на грчките државни органи, и дека со овој чин, една официјална грчка институција, како што е судот, препознава постоење на македонското говорно население во Грција.

Воедно, значаен е и фактот што судската документација официјално ја наведува организацијата со нејзиниот назив на македонски јазик – при тоа користејќи го и македонското кирилично писмо.

Тоа е директна придобивка од Договорот од Преспа и тоа сега никој не може да го порекне. Договорот што го креираа тимовите на тогашните премиери Заев и Ципрас кои покажаа историско визионерство и храброст, јасно ја означи посебноста на македонскиот јазик, под тоа име, како и кириличното писмо како наш автентичен код.

И навистина е од историско значење оваа одлука на грчкиот суд, којашто претставува прво официјално признавање на македонскиот јазик во Грција од државните органи после пописот на населението во Грција спроведен во 1920 година, кога македонскиот јазик бил наведен како јазик што го зборува дел од населението во одредени региони.

За восхитување и за оддавање на секое признание е истрајноста и полетот на активистите на Центарот за македонски јазик во Лерин, Грција. Тие велат дека за нив ова е само почеток на кампањата за остварување на другите цели на организацијата впишани во статутот на организацијата и како таков одобрен од грчкиот суд, како што се изучување на македонскиот литературен јазик од страна на граѓаните на Грција, преку интернет-страница, поддршка на заложбите за идно воведување на македонскиот литературен јазик како изборен предмет во јавните училишта (основни и средни) и на универзитетите во Грција, кои се наоѓаат во регионите Западна Македонија, Централна Македонија и Источна Македонија и Тракија, поддршка на заложбите за идно формирање на педагошки училишта/одделенија во рамките на постоечките универзитети во Грција за обука на наставници по македонски јазик, како и за изработка на наставни програми и наставни материјали.

Извинете, ама сето ова до 2018 година беше едноставно – невозможно.

Договорот во Нивици, на брегот на Преспанското езеро на 17 јуни 2018 година, од една страна ги откочи нашите евро-атлантски аспирации, не доведе до членство во НАТО во пресрет на најголемата закана за мирот и безбедноста во светот – војната во Украина и ни даде силен ветар во едрата на патот до членство во ЕУ, а Грција стана наш најголем поддржувач во институциите во Брисел.

Во годините после потпишувањето на Договорот беа охрабрени факторите на економскиот живот во двете земји, што пред сѐ, се однесуваше на новата клима кај бизнисмените од двете страни на границата што донесоа нови грчки инвестиции во земјата.

Како резултат на пријателските односи, Грција се постави како доверлив партнер кога Мицотакис и Ковачевски се договорија дека нашиот јужен сосед ќе ги обезбеди потребните енергенси во јаглен и мазут за непречена работа на нашите енергетски капацитети во овој актуелен период на енергетска криза.

Ете зошто Преспанскиот договор огромен број најистакани политичари, сите мултилатерални организации, вклучувајќи ја и ОН, го препознаа договорот од Нивици како модел за решавање на најкомплицираните билатерални проблеми.

И за тогаш, кога се поптиша договорот, и за денеска, за сите најголеми противници и скептици кои толкуваа дека Македонија е поразена, важи пораката: Победија граѓаните на двете земји затоа што со Преспа дојде време на просперитет, мир и пријателство меѓу Грција и Северна Македонија. Граѓаните избраа да се ослободат од товарот и фрустрациите на минатото и на светот да му понудат ново пријателство на овој Балкан, и да го преобличат во регион на можности и политичка стабилност, како место на поврзани соседи и пријателство.

Оние што не го гледаат тоа денеска, ќе го видат малку подоцна. На нивна штета и жалост.

извор: Civilmedia.mk