Скандалозните тврдења на Екатерина Захариева, се чини дека допираат многу подалеку отколку само до Македонија.
Група историчари од екс-југословенските земји од Белград, Љубљана, Загреб… со протестно писмо насловено како: “Протест против злоупотреба на историјата во процесот на европска интеграција на Северна Македонија”, сметаат дека наметнувањето „историски вистини“ е неприфатливо и опасно. Создавањето на македонската нација не се разликува од начинот на кој се создадени сите други нации, а правото на самоопределување е основно човеково право.
Ова е само дел од писмото на група историчари од Србија, Босна, Хрватска, Словенија и Црна Гора, кои бараат од ЕУ да реагира на злоупотребите на историјата од страна на нејзина членка, кое го пренесуваме интегрално, а првично е објавено на Pescanik.net.
Конфликтите околу историјата и историските симболи се повторно важно политичко прашање во Југоисточна Европа. Во последните месеци владата на Република Бугарија се закани дека ќе го блокира почетокот на преговорите меѓу Брисел и Скопје, барајќи од Северна Македонија да ја прифати „историската вистина“ дека македонскиот идентитет и јазик имаат бугарски корени и дека македонската нација е создадена од Тито и Коминтерн.
Тргнувајќи од ставовите изразени во Декларацијата „Да ја одбраниме историјата“, ние, потписниците на ова писмо, изразуваме протест и осуда за овој случај на историски ревизионизам и злоупотреба на историјата за политички цели. Ние веруваме дека ваквиот пристап е опасен не само за историјата како хуманистичка дисциплина, туку и за демократијата и просперитетот на регионот, но исто така и на самата Европска унија. Наметнувањето „историски вистини“ е неприфатливо и опасно. Создавањето на македонската нација не се разликува од начинот на кој се создадени сите други народи, а правото на самоопределување е основно човеково право.
Затоа бараме историчарите во Северна Македонија и Бугарија, но и во сите земји во регионот да бидат професионални и да се спротивстават на злоупотреби на нивната дисциплина. Бараме од политичарите да водат одговорна политика, да не поддржуваат историчари што ги разгоруваат националистичките конфликти и да не вршат притисоци што доведуваат до фалсификување на минатото. Ги замолуваме европските институции и држави да реагираат на злоупотребите на историјата, почитувајќи ги основните принципи на Европската унија што овие денови се загрозени на Балканот и во Европа, како што се различноста, антифашизмот и демократијата. Европската унија е создадена како лек против лошите искуства од минатото и затоа не дозволуваме искривувањата на историјата да ги уништат принципите врз кои се темели идејата за обединета Европа.
Ние, потписниците на ова писмо, им даваме поддршка на интелектуалците и историчарите во Северна Македонија и Бугарија кои отворено се спротивставуваат на политичките притисоци и се борат да ја заштитат својата професија и професионалните стандарди. Само солидарно можеме да ги надминеме сериозните пречки што стојат пред нас!
18 ноември 2020 година
Потпишано од:
Проф. Д-р Дубравка Стојановиќ, Универзитет во Белград; Проф. Д-р Хусија Камберовиќ, универзитет во Сараево; Проф. д-р Твртко Јаковима, Универзитет во Загреб,; Проф. д-р Бошо Репе, Универзитет во Љубjана; Доц. Д-р Аднан Прекиќ, универзитет во Црна Гора; д-р Сњежана Корен, универзитет во Загреб; д-р Миливој Беглин, универзитет во Белград; Проф. д-р Дамир Агишиќ, Универзитет во Загреб; Доц. Д-р Бранимир Јанковиќ, универзитетски; професор Д-р Момир Самарџиќ, Универзитет во Нови Сад; д-р Олга Манојловиќ Пинтар, Институт за неодамнешна историја на Србија, Белград; Проф. Д-р Хрвоје Класиќ, универзитет во Загреб,; проф. Д-р Радина Вучетиќ, универзитет во Белград; д-р Срѓан Милошевиќ, историчар, Белград; Д-р Александар Р. Милетиќ, историчар, Институт за неодамнешна историја на Србија, Центар за историски студии и дијалог, Белград; Веjко Станиќ, историчар, Белград,; Петар Жарковиќ, историчар, Белград