Кристијан Копф, извршниот директор на германската фирма Union Investment Privatfonds, неодамна се обиде да ангажира асистент и објави конкурс во кој беа вклучени потребните услови, меѓу кои беше и добро познавање на англискиот јазик.
Никој не се пријавил на натпреварите во Германија. На крајот, тој беше принуден да вработи Русинка која ја напушти земјата поради режимот на Путин. Но, проблемот беше што таа не знаеше англиски.
„Го решивме со тоа што почнавме да користиме DeepL, многу подобра верзија на преведувачот на Google. На пример, секој документ може да се отвори на најмалку дваесет јазици, а нивниот број постојано се зголемува“, рече Копф на панелот на економската конференција во Дубровник на кој се обрати сегашните услови на пазарот на трудот.
Главни карактеристики на пазарот на трудот, се согласуваат економистите, се малата вработеност, големата побарувачка за работна сила и екстремно високите слободни работни места. Затоа, креаторите на политики имаат мал избор: тие можат да го решат проблемот со значително поголема употреба на технологијата или со увоз на работници.
„Фокусот треба да биде на зголемување на продуктивноста, а не на вработувањето“, смета Копф. Како што можеше да се слушне на панелот, тоа е можно на различни начини, вклучително и со користење на апликации за превод. Во Европската централна банка, на пример, во моментов работат околу 200 преведувачи. Ако користеше DeepL, „би биле потребни значително помалку преведувачи“.
Сепак, технологијата не може да ги реши потребите во трудоинтензивните услужни индустрии, особено во туристичката индустрија. Постпандемиското отворање на економијата и силниот раст на вработеноста во услугите се едни од најважните причини зошто пазарот на труд е толку силен и издржлив.
За да се справат со овој предизвик, многу земји, вклучително и Хрватска, го зголемија увозот на работна сила. Така, за само неколку години странските работници во Хрватска достигнале удел од дури пет отсто.
Со зголемениот раст на имигрантите, се разбира, расте и предизвикот како да се интегрираат во општеството за да се управува и да има корист од овој тренд. Додека се слушаат размислувања дека во блиска иднина странските работници ќе наметнуваат бројни проблеми за кои не се ни размислува, економистите гледаат и решенија.
Говорејќи за случајот со Хрватска, главниот економист на CNB, Ведран Шошиќ, смета дека треба да се најде начин да се заштитат правата на странските работници, за кои јавноста веќе е сензибилизирана преку медиумите. „Верувам дека земјата со текот на времето ќе се прилагоди, дека работите ќе се движат спонтано“, рече тој.
Нагласувајќи ја важноста на плурализмот и толеранцијата за економскиот раст, економскиот историчар Џоел Мокир од Универзитетот Нортвестерн смета дека е клучно да им се овозможи на имигрантите да бидат еднакви пред законот, да имаат пристап до институции и услуги како вработување и образование.
Само така Европа може да го реши прашањето со миграцијата и недостигот на работна сила. Земјата која во моментов покажува најголем отпор и е непријателски настроена кон имигрантите, Унгарија, „ја плаќа цената“.
Заминувањето на луѓето од Централна и Источна Европа во Западна Европа значително придонесе за фактот дека многу земји сега имаат недостиг на работна сила.
Така, Копф наведува дека во просек 11 отсто од активното население на возраст меѓу 20 и 64 години заминале од 11 земји.
На прво место е Романија, каде ова учество е 24 отсто, потоа Хрватска и Литванија со 16 отсто и Бугарија и Летонија со 13 отсто. Од друга страна, Чешка остана без само два отсто од активното население, а Унгарија шест отсто, пишува Јутарњи лист.
