– Мораме да се подготвиме за драстично сценарио доколку ни се прекине снабдувањето со гас – вели Кристијан Кулман, претседател на Управниот одбор на Евоник енерџи груп, во интервју за јавниот сервис WDR за планот за вонредни состојби, пренесува Дојче веле.
Гасот сè уште пристигнува, но брзо се работи на плановите: што да се прави ако гасот од Русија веќе не пристигнува? Загриженоста беше зголемена со спонтана прес-конференција што ја одржа Федералниот министер за економија Роберт Хабек во средата (30-ти март).
Од степенот на рано предупредување до вонредна состојба
По тој повод Хабек најави активирање на првата фаза на подготвеност на планот за снабдување со гас во случај на криза. Заднината е барањето на Русија испораката на гас да се плаќа во рубли, што Германија и другите членки на Г7 го одбија. Планот за итни случаи за снабдување со гас ја регулира постапката во Германија доколку има проблем со набавката и има три нивоа: ниво на рано предупредување, ниво на тревога и ниво на вонредна состојба.
Во фазата на рано предупредување, снабдувачите со гас треба да направат одредени подготовки. Безбедноста на снабдувањето во моментов е сè уште загарантирана, нагласи Хабек. Треба да се направат сите напори за максимално искористување на расположливиот транспортен капацитет во мрежите. Треба да се интензивира соработката со операторите во соседните земји. Федералната агенција за регулаторна мрежа треба да развие критериуми за да одреди кои индустрии и сектори ќе продолжат да се снабдуваат со гас во случај на недостиг.
Состојбата на тревога е постигната кога има прекин во снабдувањето со гас или екстремно висока побарувачка што доведува до значително влошување на понудата – но пазарот сè уште може да се справи со нарушувањето или побарувачката.
Вонредна состојба се случува кога има „исклучително висока побарувачка за гас, значително нарушување на снабдувањето или друго значително влошување на ситуацијата со снабдувањето“, напиша федералното министерство за економија, опишувајќи ги можните сценарија на вкупно 37 страници.
Во случај на вонредна состојба, пазарните мерки не се доволни за покривање на потребите и тогаш државата мора да интервенира, особено да обезбеди снабдување со т.н. „заштитени клиенти“.
Кој кога ќе биде исклучен?
Во овој трет и највисок степен посебно се заштитени домаќинствата, болниците и установите за нега, пожарникарите и полицијата. Тоа значи дека прво треба да се обезбеди нивното снабдување. Индустријата потоа може да биде исклучена со декрет. Но, каде да се започне?
Веројатно прва ќе удри индустријата. Овде има голем потенцијал за заштеди – бидејќи индустријата сочинува околу една четвртина од вкупната потрошувачка на гас во Германија. Претприемачите веќе предупредија на можните последици. Непосредна забрана за увоз на руски гас ќе доведе не само до запирање на производството во челичната индустрија, туку и до пад на индустриското производство низ Германија и ЕУ, вели Ханс Јирген Керкоф, претседател на здружението на производители на челик.
Кристијан Кулман, претседател на здружението за хемиска индустрија VCI, предупредува на истата опасност. Тој сликовито објаснува дека германската индустрија функционира како човечко тело:
– А енергијата е кардиоваскуларниот систем на тоа тело. Ако го прекинеш снабдувањето, тогаш тој механизам не може да опстане.
Сите погледи се вперени во кризниот тим
Колку е сè меѓусебно поврзано покажува примерот на хемиската индустрија, каде што речиси ништо не функционира без нафта и гас. Оваа индустрија е исклучително енергетски интензивна и особено важна за многу полупроизводи.
– Околу 95 проценти од сите индустриски производи во Германија во нивниот производствен процес денес имаат потреба од хемиски производи – се наведува на веб-страницата на здружението VCI. Ако хемиската индустрија мораше да го прекине производството, нема да има повеќе боја за автомобилската индустрија, нема да има изолациски материјали за градежната индустрија и нема амбалажа за лекови, вели Кулман.
Затоа Мајкл Василијадис, шеф на синдикатот на хемиската индустрија IG BCE, предупреди во понеделникот во Frankfurter Allgemeine Zeitung дека „стотици илјади работни места“ ќе бидат изгубени и гасот ќе се влоши ако увозот на гас нагло се прекине. Хемиската групација БАСФ дури најави затворање на фабриката во Лудвигсхафен – доколку снабдувањето со гас се преполови.
При прогласување на степенот на рано предупредување се состанува кризен тим. Очите на индустријата веројатно внимателно ќе следат што се одлучува таму. Затоа што прашањето кој ќе биде исклучен од гасоводната мрежа, кога и како може да има егзистенцијални последици за одредени стопански гранки. Но, на сите им е јасно: доколку дојде до вонредна состојба, индустријата директно или индиректно ќе биде засегната.
Треба да се напомене дека уделот на рускиот природен гас е намален од 55 на 40 отсто. Со други зборови: ако се прекине снабдувањето со руски гас, најмалку 60 отсто од потребниот гас сепак ќе пристигне во Германија.
