Проширувањето на ЕУ до 2030 година е остварливо, но само доколку кандидатите и самиот блок ги „удвојат своите напори“, изјави комесарот за проширување Оливер Вархеи за „Еурактив“, додавајќи дека Европската комисија планира да даде „суштински предлози“ во октомври.
„Прашањето отсекогаш било: Дали сакаме да го направиме тоа? И првпат слушам од Европскиот совет дека сакаат да го направат тоа – тоа е добредојден развој“, рече Вархеи за на маргините на неформалниот состанок на министрите за надворешни работи на ЕУ во Толедо, Шпанија.
Неговите коментари уследија откако претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел претходно минатата недела предложи дека Западен Балкан и другите земји кандидати за ЕУ, како и ЕУ треба да бидат подготвени за проширување до 2030 година.
Запрашан дали целта на Мишел за 2030 година ќе биде остварлива, Вархеи рече дека „сè е изводливо она што ние како ЕУ сакаме да го направиме“, но нагласи дека не треба да се инсистира на одредена временска рамка.
„Не мислам дека станува збор за датуми. Тоа е прашање на (политичка) волја и прашање на испорака. Испорака од страна на ЕУ, но и испорака од страна на нашите партнерски земји од Западен Балкан или другите три земји кандидати (Украина, Молдавија и Грузија)“, рече шефот на ЕУ за проширување.
„2030 е секако остварлива, но за да се случи тоа значи дека сите ние – сите институции на ЕУ, сите земји-членки и сите земји кандидати – ќе мора да ги удвојат своите напори за да стигнеме таму“, рече тој.
Вархеи најави дека во октомври, кога Европската комисија се очекува да ги претстави своите годишни извештаи за напредокот на сите земји во процесот на пристапување на блокот, извршната власт на ЕУ ќе излезе со „суштински предлози“.
„Подготвени сме да излеземе дури и со храбри предлози – нови – и со нови идеи“, рече Вархеи.
Според Вархеи, плановите првенствено ќе вклучуваат „План за раст“, кој веќе го претстави претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен во мај, со кој ЕУ се обидува да ги зголеми инвестициите во Западен Балкан, исто така, за да го олесни економското влијание на војната во Русија. на Украина.
„(Овој план) ќе ја забрза не само институционалната, туку и вистинската интеграција на тие земји во ЕУ“, рече Вархеи.
„Тоа би вклучило сè, од реформи за владеење на правото, демократија, економски реформи и интеграција, подобрување на климата на инвеститорите и да ја обезбеди потребната финансиска поддршка за да се затвори јазот во развојот пред тие земји да станат членки“, додаде шефот на проширувањето.
Чекорот би вклучувал зголемување на претпристапните фондови на ЕУ и обезбедување ран пристап до одредени области на политиката на блокот.
„Ќе биде многу полесно да се интегрираат овие земји ако се многу поразвиени отколку сега и отколку во претходните случаи на проширување“, додаде тој.
Според Вархеи, пристапот кон земјите кандидати ќе биде пофлексибилен, фокусирајќи се на „политичките области во кои можеме да продолжиме“ и на напорите на секоја земја.
„Тоа не е ништо ново, всушност, сето ова е вклучено во новата методологија за проширување што ја предложивме на почетокот на мандатот на оваа Комисија“, рече тој, додавајќи, сепак, дека сега треба да има поголема политичка волја да се оди дури и понатаму.
„Тоа нема да биде едно решение за сите, туку ќе се прави од земја до земја и многу ќе зависи од вистинскиот напредок што ќе го постигне земјата кандидат“, рече Вархеи.
Запрашан за стравувањата на некои земји кои се надеваат на ЕУ дека процесот може негативно да влијае на нивните изгледи за наскоро пристапување во ЕУ, Вархеи увери дека тоа нема да биде случај.
„Постепената интеграција, пред сѐ, не може да биде замена затоа што тие не аплицираа за делумно членство, аплицираа за членство“, рече тој.
„Второ, она што сакаме да го направиме е да ја промовираме вистинската интеграција на теренот, пред да се приклучат, што значи дека нивните граѓани веќе можат да почнат да уживаат во придобивките од членството, што ќе им донесе просперитет и долгорочна безбедност и ќе ги натера да започне да играат според нашите правила и во клубот“, рече тој.
И пакетот и предлозите за проширување на извршната власт на ЕУ ќе дојдат една недела пред самитот на ЕУ во октомври во Брисел, на кој се очекува лидерите на ЕУ да разговараат за тоа како и под кои услови блокот би можел да се прошири во иднина, и дали да ги отворат преговорите за пристап во ЕУ со Украина и, потенцијално, Молдавија.
И покрај оживувањето на перспективите за проширување, земјите-членки на ЕУ досега полека се движат на сопствената реформска дебата, за која многумина од нив велат дека треба да дојде или пред или заедно со идното пристапување.
Првата суштинска дискусија меѓу водачите на ЕУ, по неколку рунди разговори во различни формати претходно оваа година, се очекува кога ќе се сретнат на неформалниот самит под ротирачкото шпанско претседателство во Гранада на почетокот на октомври.
Запрашан дали очекува разговорите на овие лидери да дадат конкретни резултати, Вархеи рече: „Прво, да дадеме сериозна понуда од ЕУ на располагање и да донесеме одлука во декември откако земјите-членки имаат време правилно да размислуваат“.
„Оваа Европска комисија ќе стори сé за да го подготви Европскиот совет да ги донесе одлуките, но тогаш тие треба да ги донесат одлуките“, додаде тој во разговорот за „Еурактив“.
