23. ноември 2024
Centar.mk – Вести, бизнис, забава, спорт…
МАКЕДОНИЈАТОП ВЕСТИ

До каде се простираат дијалектите на македонскиот јазик – Советот за македонски јазик ги потврди позициите на МНР

Советот за македонски јазик при Владата на вонредната седница утрово само ги потврди позициите на Македонија во унилатералната изјава на МНР поднесена до ЕУ без да објасни во своето соопштение до каде се простираат дијалектите на македонскиот јазик.

Дијалектите на македонскиот јазик два дена се предмет на дебата меѓу лингвистите и политичарите откако МНР во декларацијата објасни дека тие се наоѓаат само во границите на денешна Република Северна Македонија.

Целата научна и лингвистичка јавност остро реагираше на ова затоа што науката докажала дека дијалектите на македонскиот јазик се простираат и во границите на земјите со кои Македонија граничи, а некои дијалекти се говорат и малку подалеку.

Советот при Владата кој го предводи професорот Људмил Спасов соопшти дека македонскиот јазик континуитет заснован на посебниот развој на сите негови дијалекти кои се распространети на целиот негов говорен простор, но во основата на современиот стандарден јазик лежат централните говори на западното наречје, односно говорите на оската Битола – Прилеп – Велес.

Соопштението на владиниот совет за македонскиот јазик го пренесуваме интегрално:
„1. Како што е пропишано во Уставот на Република Северна Македонија, македонскиот јазик, заедно со своето кирилско писмо, е службен јазик на Република Северна Македонија на целата територија на државата и во нејзините меѓународни односи.
2. Литературниот/стандардниот македонски јазик конечно е кодифициран во 1945 година, како резултат на подолг процес на културна и писмена активност. Во согласност со сознанијата затврдени со широкоприфатените теории и емпириските теренски истражувања на современата домашна и светска славистичка и лингвистичка наука, македонскиот јазик има свој историски, просторен и временски континуитет. Овој континуитет се заснова на посебниот развој на сите негови дијалекти и на неговиот дијалектен континуум кои се распространети на целиот негов говорен простор. Во основата на современиот македонски стандарден јазик лежат централните говори на западното наречје, односно говорите на оската Битола – Прилеп – Велес.
3. Македонскиот јазик е словенски јазик што спаѓа во јужнословенската група јазици, кој низ вековите растел, се развивал и се издигнал во наддијалектен, национален стандарден јазик на македонскиот народ.
Уште во 19 век, а особено во неговата втора половина, македонските преродбеници пишуваат на централните говори на западното наречје и, како што вели првиот кодификатор на македонскиот јазик Крсте Мисирков во 1903 година, тие централни говори се обединувачки и современиот македонски литературен јазик мора да се заснова врз овие говори.
Истото го прави и Комисијата за јазик кога во 1945 година ги усвојува современата македонска азбука и современиот македонски правопис. Истите принципи ги афирмира и првата научна Граматика на македонскиот литературен јазик напишана од светски реномираниот лингвист Блаже Конески. Овие принципи се прифатени од македонскиот народ во македонската држава и надвор од неа, во нејзиното опкружување на Балканот, во Европа и пошироко во светот, секаде каде што живеат Македонци.
4. Македонскиот јазик е административно прифатен на Третата конференција на Обединетите нации за стандардизација на географските имиња, одржана во Атина во 1977 година, и е впишан во картата на јазиците на ООН.
Македонскиот јазик се изучува на многу институти и катедри по славистика и балканистика, како и на голем број лекторати на факултети и на универзитети, и во други научни центри низ Европа и светот. Неговата долга говорна и писмена традиција е неспорен факт во лингвистичката наука. Бројни културни и литературни дела создадени на македонски јазик од автори од државата и надвор од неа се добитници на домашни и на меѓународни награди и признанија.
5. Склучувањето договори, спогодби и документи на Република Северна Македонија со Европската Унија што содржат јазична одредба со наведување на сите официјални јазици на ЕУ, каков што е Договорот за соработка со Фронтекс, се врши со именување на македонскиот јазик без какви и да е објаснувања, додавки или фусноти. Република Северна Македонија никогаш нема да прифати да разговара за поинакво решение за македонскиот јазик од тоа што е наведено во Преговарачката рамка.

Со приемот на Република Северна Македонија како полноправна членка на ЕУ, македонскиот јазик станува еден од службените јазици на ЕУ“, се вели во соопштението.