Министерката за образование и наука, Мила Царовска, го презентира граѓанскиот буџет за 2021 година, проектиран на 23,1 милијарда денари. Царовска рече дека во новиот буџет многу јасно се одразени развојните политики и заложби за создавање образование кое му овозможува на секое дете да го достигне својот полн потенцијал.
„Децата што се сега дел од образовниот процес се генерациите што треба да го носат ова општество напред. Училиштата треба да ги подготват за работни места што сè уште не се создадени, за технологии што сè уште не се измислени, за решавање на проблемите што сè уште не се предвидени. Токму ние се соочуваме со одговорноста, но и обврската да создадеме нови можности за нашите деца и млади за подготвено да ја дочекаат иднината. Затоа, овој буџет е креиран според реалните потреби на образованието и во насока на реформите кон кои се стремиме“, рече Царовска.
Царовска истакна дека вкупниот буџет на МОН е поголем 1,1 милијарда денари во однос на 2020 година, а најголемиот дел од парите е насочен директно кон граѓаните – кон подобрување на образовниот систем и условите во кои се одржува наставата.
„Издвоивме околу 1 милијарда денари за капитални инвестиции – што е два и полпати повеќе во споредба со минатата година. Со овие средства ќе овозможиме поквалитетен образовен процес за речиси 100.000 ученици, студенти и наставен кадар. Ќе реконструираме основни и средни училишта секаде во државата, ќе градиме спортски сали и ќе продолжиме со реконструкциите на студентските домови и јавните установи за високо образование“, рече Царовска.
Во интерес на инклузивното образование министерката најави и новина за условите за добивање буџетски пари за изградба и реконструкција на училиштата.
„Првпат еден од основните критериуми на конкурсот за капиталните инвестиции е токму пристапноста. Главниот услов да поддржиме одреден проект како Министерство ќе биде објектот да е лесно пристапен за лица со попреченост. Овој критериум го воведовме на последниот конкурс и продолжуваме да го применуваме во иднина“, рече Царовска.
Во делот на капиталните инвестиции предвидена е и целосна адаптација на 3 регионални центри за средно стручно образование во Охрид, Тетово и во Куманово. Со воспоставувањето на овие регионални центри даваме сосема нова димензија на средното стручно образование. Ги поттикнуваме младите да се стекнат со вештини потребни на пазарот на трудот преку кои ќе дојдат до поквалитетни работни места.
„Но, инвестирањето во објекти само по себе не е доволно ако не е проследено со суштински реформи во самиот образовен систем. Интензивно работиме на реформи во основното и средното. Развиваме целосно нов концепт на наставни програми и наставни материјали. Го напуштаме традиционалниот начин на фактографско учење и преминуваме на образование, кое создава граѓани што размислуваат критички и логички и носат заклучоци врз основа на факти, докази и анализи“, рече Царовска.
Она што е многу важно, првпат Министерството за образование издвојува 54 милиони денари за ангажирање образовни асистенти. „Овозможуваме секое дете да го развие својот потенцијал преку креирање инклузивни образовни политики и грижа за индивидуалните потреби на сите ученици“, рече Царовска.
Министерката најави целосно нова динамика, односно редовна месечна исплата на студентските и ученичките стипендии од декември.
„Со 900 милиони денари за стипендии за ученици и студенти и за почнување исплата на бесплатен студентски оброк им го подобруваме и унапредуваме студентскиот и ученичкиот стандард на речиси 50 илјади млади лица“, рече Царовска.
Царовска истакна дека МОН продолжува да работи на враќање на достоинството на наставниците, мотивирање и вреднување на нивниот труд.
„Ги зголемуваме блок-дотации за основно и средно образование и обезбедуваме дополнителни 122 милиона денари. Во 2021 година е планирана и исплата на минат труд во високото образование – законска обврска, која со години не се реализирала. Со ова решение покажуваме дека високото образование ни е важен приоритет“, рече Царовска.