Декември некогаш значеше месец на олеснување, трпеза и мали радости. Денес, за голем дел од работниците, тој е месец на пресметка, грижа и тивко откажување. Цените растат, платите стагнираат, а празниците доаѓаат без прашање дали џебот може да ги издржи.
Во маркетите, рафтовите се полни, но количките се празни. Истите производи кои лани беа „нормални“, денес се луксуз. Работниците не прашуваат повеќе што да купат, туку што да прескокнат.
Од јануари нови поскапувања, а иста минимална плата од нешто помалку од 400 евра, без голема надеж дека ќе се исполнат барањата на синдикатите.
Според вчерашните информации на статистика, просечната плата скокнала на 45.943 денари, но ретко кој работник видел таква цифра на својата сметка. И сето ова додека синдикалната кошничка надмина 65.000 денари според која би требало да преживее едно четиричлено семејство.
Празници со калкулатор во рака
За илјадници семејства, новогодишната трпеза веќе не се планира со список желби, туку со калкулатор. Месо помалку, колачи поретко, подароци симболични. Не затоа што не сакаат да дадат, туку затоа што нема од каде.
Работниците со минимална или просечна плата велат дека:
-
сметките однапред го „јадат“ поголемиот дел од приходот
-
храната поскапела повеќе од платите
-
празниците се туркаат со задолжување или позајмици
Новата година не доаѓа со еуфорија, туку со прашањето: како ќе се преживее јануари.
Подароци со стегнато срце
Родителите најмногу ги боли моментот кога треба да им објаснат на децата зошто оваа година нема скапи подароци. Сè почесто, подароците се скромни, практични или одложени „за подобри времиња“.
Празничната радост не исчезнала, но е пригушена од реалноста. Наместо желби, се бројат денови до следната плата.
Кој ќе ги турне празниците, ако не работниците
Иронијата е што токму работниците – тие што ја движат економијата – најтешко ги чувствуваат празниците. Додека рекламите зборуваат за попусти и сјај, реалноста зборува за:
-
празни фрижидери
-
минимални бонуси или без никакви
-
неизвесност за следната година
Многумина ќе ги „турнат“ празниците со истото оружје што го користат цела година: штедење, трпение и меѓусебна поддршка.
Празниците не се во трпезата, туку во луѓето
И покрај сè, има нешто што не поскапело – блискоста. Сè повеќе семејства велат дека оваа година ќе се соберат без многу раскош, но со повеќе разговори, искреност и тишина без притисок.
Работниците ќе ги турнат празниците не затоа што им е лесно, туку затоа што мораат. А во таа борба, празниците стануваат огледало на реалноста, а не на рекламите.
Новата година доаѓа. Прашањето не е дали ќе се слави, туку како и со што.
