Ако Турција и Германија заеднички постигнат хуманитарен прекин на огнот во израелската војна во Газа, регионот може да се спаси од огнениот прстен, изјави во петокот турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган.
Говорејќи на заедничката прес-конференција со германскиот канцелар Олаф Шолц во Берлин, со кого беше планирана средба подоцна, Ердоган рече дека во војната досега биле убиени 13.000 Палестинци, меѓу кои деца, жени и постари лица и дека речиси цела Газа бил уништен поради израелските напади врз опколената енклава.
Историски почеток
Ердоган истакна дека на средбата ќе стане збор за трговските, политичките и воените односи, особено за развојот на ситуацијата меѓу Русија и Украина и на крајот за актуелната ситуација меѓу Израел и Палестина.
– И тука ќе зборувам јасно. Затоа што 7 октомври е опишан како историски почеток. За периодот по 7 октомври воопшто не се разговара. Досега, за жал, се убиени 13.000 палестински деца, жени и постари лица.
Освен тоа, речиси и да нема место по име Газа, сè е уништено. Дали оружјето и моќта на Хамас може да се споредат со оружјето и моќта на Израел? Дали Израел во моментов има нуклеарно оружје? Има, но ако го прашате Израел за ова, тие нема да кажат „има“. Затоа што многу добро користат лаги – рече турскиот лидер.
Тој потсети на оштетените или уништените места за богослужба, џамии, цркви и болници.
Како да пукате во деца
Тој изјави дека нападите врз болниците и убивањето деца не се во Тора.
– Ништо од ова нема во Тора. Не можете да го направите тоа. Но, како што се гледа овде, како пукате во тие деца? Како ги убиваат по болници? Ќе стоиме ли со врзани раце пред ова? Да не го креваме гласот против ова?
Ако ни останат врзани рацете и јазикот, не можеме да и објасниме на историјата. Израелско-палестинската војна не треба да се оценува според психологијата на долгот. Видете, зборувам слободно. Затоа што немаме долг кон Израел. Да бевме во долгови, немаше да можеме толку слободно да зборуваме. Но, тие што имаат долгови не можат слободно да зборуваат. Не поминавме низ холокаустот. Ние немаме таква ситуација. Немаме долг кон никого – рече Ердоган.
Тој рече дека за сите овие прашања ќе разговара на ова патување, но најважното прашање за кое ќе разговара е како да се реши проблемот.
Хуманитарен прекин на огнот
Според него, важно е колку Турција и Германија ќе придонесат за хуманитарниот прекин на огнот и како ќе ги преземат тие чекори.
– Дали сме подготвени за ова или не? Една недела подоцна, Штајнмаер оди во Израел. Она што е важно е заедно да постигнеме хуманитарен прекин на огнот. Ако Турција и Германија заеднички постигнат хуманитарен прекин на огнот во војната во Газа, регионот може да се спаси од кругот на огнот.
Тоа се вика размена на заложници. И ние сме за ова. Но, кога велите заложници, колкав е бројот на заложници во Израел во однос на бројот на заложници? Од друга страна, колку заложници држат Хамас или Палестина? Кога ќе го погледнеме ова, Израел има многу повеќе заложници во свои раце. Заложниците и затворениците се во рацете на Израел со години. Треба да го видиме и ова. Би било неправедно ако не го видиме тоа – рече Ердоган во Берлин.
Тој изјави дека на средбата со германскиот канцелар Олаф Шолц на сосема поинаков начин ќе разговара за настаните во Газа.
– Како Турција од почетокот на настанот изјавивме дека не одобруваме напади врз цивили. Наш приоритет е да обезбедиме прекин на огнот и непречен проток на хуманитарна помош. Се разбира, сакаме да донесеме што е можно повеќе пациенти, повредени или болни од рак, во нашата земја и да ги лекуваме.
Меѓутоа, она што се случи ни покажа уште еднаш дека решението со две држави засновано на границите од 1967 година сега е неизбежно. Како Турција, нашата цел е да воспоставиме клима каде Израелците и Палестинците живеат еден до друг во мир и каде што ќе преовладуваат мирот и довербата. Мораме да го постигнеме тоа. Мислам дека секој треба да преземе одговорност за да обезбеди праведен и траен мир на Блискиот Исток – рече Ердоган.
Турција пред вратата на ЕУ
Тој рече дека во заеднички интерес и на Турција и на Германија е нивната соработка во одбранбениот сектор да се одвива непречено.
Тој изјави дека Турција не прави разлика меѓу Европа и Африка во работата на Договорот за коридорот за црноморско жито.
– Околу 40 отсто од она што дојде од коридорот за жито на Црното Море отиде во Европа, 14 отсто отидоа во Африка, а 14 отсто пристигнаа овде. Има чекори што треба да ги преземеме, има работи што треба да ги направиме. Ние го правиме ова. Во моментов Русија планира преку таков коридор да испрати жито во четири или пет земји и ќе го направи следниот чекор – објасни Ердоган.
Тој укажа и на потребата двете земји да соработуваат поблиску кога е во прашање борбата против тероризмот. Тој се осврна и на членството на Турција во Европската унија.
– Како што знаете, претходно изјавив дека искрено сакаме овој процес повторно да добие замав. Долго време имавме оправдани очекувања за прашања како што се ажурирање на Царинската унија и либерализација на визниот режим.
Турција 52 години чека пред вратата на Европската унија. Денеска ќе разговараме за олеснување на визниот процес додека не се постигне визна либерализација – додаде Ердоган.
